आजको पुरुष प्रधान समाजले महिलाबारे विभिन्न धारणा राख्छ। यस समाजमा महिलाहरूलाई प्रायः कमजोर र निर्भर मानिन्छ, जसले गर्दा उनीहरूको क्षमताको मूल्याङ्कन गरिँदैन। महिलाहरूलाई केवल घरको काममा सीमित राख्न खोजिन्छ, र उनीहरूको शिक्षा तथा करियरको अवसरलाई कम महत्त्व दिइन्छ। यसले महिलाहरूको आत्मविश्वासमा कमी ल्याउँछ र उनीहरूलाई आफ्नो सपना पूरा गर्न कठिनाइहरू सामना गर्नुपर्छ। पुरुषप्रधान सोचले महिलाको वास्तविक क्षमता र योगदानलाई नकार्छ, जसले समग्र समाजको विकासमा अवरोध पुर्याउँछ। यस समस्यालाई समाधान गर्न, समाजमा समानता र सम्मानको भावना विकास गर्न आवश्यक छ।
समाजले महिलाहरूलाई प्रायः दोस्रो नागरिकको रूपमा लिन्छ। यसले महिलाहरूको अधिकार र अवसरलाई सीमित गर्दछ, जसले गर्दा उनीहरूको आवाज र उपस्थितीलाई कमजोर बनाउँछ। महिलाहरूलाई निर्णय लिने प्रक्रियामा कम भाग लिन दिइन्छ, र उनीहरूको क्षमता र प्रतिभालाई प्रायः नजरअन्दाज गरिन्छ। यसले महिलाहरूको आत्मसम्मानमा कमी ल्याउँछ र उनीहरूलाई समाजमा समानता र न्यायको लागि संघर्ष गर्न बाध्य पार्दछ। यस समस्यालाई समाधान गर्न, समाजले महिलाहरूलाई समान अधिकार र अवसर दिनुपर्ने आवश्यकता छ।
महिलाहरूले देशको कानूनको कमीका कारण बलात्कार र हत्या जस्ता धेरै घटनाहरूको सामना गर्नुपर्छ। उचित कानूनी संरचना र सुरक्षा व्यवस्था नहुँदा, महिलाहरू सुरक्षित महसुस गर्दैनन् र तिनीहरूको जीवनमा खतराको सामना गर्नुपर्छ। यसले समाजमा भय र असुरक्षाको भावना फैलाउँछ, जसले महिलाहरूको अधिकार र स्वतन्त्रतालाई सीमित गर्दछ। यस समस्यालाई समाधान गर्न, प्रभावकारी कानून र सुरक्षा उपायहरूको आवश्यकता छ जसले महिलाहरूलाई सुरक्षा र सम्मानको भावना प्रदान गर्न सक्छ।
महिला पीडितहरूले आत्महत्या गर्ने सोचमा पुग्नुअघि धेरै मानसिक तनाव र अवसादको सामना गर्नुपर्छ। यस्ता महिलाहरूले समाजमा विभिन्न प्रकारका भेदभाव, उत्पीडन, र असुरक्षाको अनुभव गर्न सक्छन्। परिवार र साथीहरूको समर्थनको अभावले उनीहरूको मानसिक स्वास्थ्यमा नकारात्मक प्रभाव पार्न सक्छ। धेरै महिलाहरूले आफ्नो भावनात्मक र मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूलाई व्यक्त गर्न कठिनाई महसुस गर्छन्, जसले उनीहरूलाई एकाकी बनाउँछ। यस अवस्थाबाट जोगिनका लागि, सहानुभूति, समर्थन, र उचित मानसिक स्वास्थ्य उपचार आवश्यक छ। आत्महत्या केवल एक समाधानको रूपमा देखिनु गम्भीर समस्या हो, र यसलाई रोक्नका लागि सबैलाई एकसाथ काम गर्नुपर्दछ।
महिलाहरू कुनै पनि देशमा सुरक्षित छैनन् ! हालै ओडिसामा भएको प्रकृति लाम्सालको घटनाले समाजमा ठूलो चासो र चिन्ता उत्पन्न गरेको छ। कानूनको प्रभावकारी कार्यान्वयनको कमीले पनि महिलाहरूलाई हिंसाको शिकार बन्न बाध्य पार्छ। शिक्षा र जागरूकताको अभावले महिलाहरूलाई आफ्नो अधिकार र सुरक्षा बारेमा थाहा नहुन सक्छ। आर्थिक असमानता र बेरोजगारीले महिलाहरूलाई असुरक्षित अवस्थामा राख्न सक्छ। यी सबै कारणहरूले गर्दा महिलाहरूको सुरक्षा सुनिश्चित गर्न चुनौतीपूर्ण बनाउँछ।
हामीले महिलामाथि हुने अपराधका विरुद्ध आवाज उठाउनु पर्छ। यो समाजमा महिलाको सुरक्षा र सम्मानको लागि अत्यन्त आवश्यक छ। महिलाहरूलाई समानता, अधिकार र सुरक्षित जीवनको सुनिश्चितता दिनका लागि सबैले मिलेर काम गर्नुपर्छ। अपराध र दुव्र्यवहारका घटनाहरूलाई रोक्नको लागि शिक्षा र जागरूकता फैलाउनु पनि महत्त्वपूर्ण छ। महिलाहरूको अधिकारको रक्षा गर्न र उनीहरूको आवाजलाई सशक्त बनाउन हामीले एकजुट भएर संघर्ष गर्नुपर्छ।
सरकारले महिलाको सुरक्षाबारे उचित कानूनको बारेमा गम्भीरतापूर्वक सोच्नुपर्छ। महिलाहरूलाई सुरक्षित वातावरणमा बस्न र काम गर्न पाउने अधिकार छ, र यसका लागि प्रभावकारी कानूनी संरचना आवश्यक छ। यस्ता कानूनले महिलाहरूलाई दुर्व्यवहार, हिंसा र यौन उत्पीडनबाट बचाउन मद्दत गर्नेछ। साथै, कानूनको कार्यान्वयनमा कडाइ र सजायको सुनिश्चितताले महिलाहरूको सुरक्षा र आत्मविश्वासलाई बढावा दिनेछ। यसैले, सरकारलाई महिलाको सुरक्षा सुनिश्चित गर्नका लागि समर्पित र प्रभावकारी कानून बनाउनेमा ध्यान दिनु अत्यन्त आवश्यक छ।
आज ओडिसा घटनाका सन्दर्भमा वा यस्ता विगतका अन्य घटनाका सन्दर्भमा पनि हाम्रा चासो, चिन्ता वा ध्यानाकर्षणहरु भए होलान् तर ति केवल औपचारिकतामा भए । हाम्रा औपचारिकता र सीमितताका दृष्टिकोण, व्याख्या वा व्यवस्थाहरुले भोलिका दिनमा औपचारिकतालाई जवाफ त देलान तर महिलाहरुको सुरक्षाकै सवालमा तात्विक भिन्नता दिन सक्दैनन् । परिणाम केन्द्रित, भविष्य केन्द्रित र यथार्थमा महिलाकै लागि हितका कानुनी व्यवस्था, व्यावहारिक संरचना र भविष्यको सुनिश्चितता दिने हो भने महिलामैत्री सोच निर्माण गर्नु आवश्यक छ । त्यसतर्फ सबैको ध्यान जान जरुरी छ ।
प्रकाशित मिति: मंगलबार, फागुन ६, २०८१ १७:१८
